İdrar Kaçırma
İdrar Kaçırma Nedir?
İdrar kaçırma idrar akışının kontrol edilememesidir. Yapılan çalışmalarda 50 yaş üzeri bayanların yaklaşık üçte biri idrar kaçırmaktadır. İdrar kaçırmadan şikayetçi hastaların yaklaşık %10'u da bağırsak düzensizliğinden şikayetçidir.
Çoğu zaman idrar kaçırma hastanın kendisinin ve ailesinin hayat kalitesini olumsuz etkilese de , utanma ve mahçubiyet duygusu ile tedavi arayışına girmemektedirler.
İdrar kaçırma altında yatan neden tespit edildiğinde çoğu zaman tedavi edilebilir veya azaltılabilir. Bunun yanında idrar kaçırma bie semptomdur, bir hastalık değildir. Sebebi çok komplike ve multifaktöryel olabilir. Hekiminiz tarafından tedavi öncesi mutlak değerlendirme yapılmalıdır.
Bu konuda ne yapabilirim?
Yapılacak ilk adım yardım almayı kabul etmektir. Hekime başvurmalısınız. Bazı hastalar sadece öykü ve fizik muayene ile değerlendirme yeterli olup tedavi düzenlenirken, bazı hastalarda bir takım testlere ihtiyaç olabilmektedir. Bu testler üriner ultrasonografi, idrar tetkik, kültürü ve ürodinamiyi kapsamaktadır. Bazı hastalarda nörolojik faktörler için mr görüntüleme gerekebilmektedir. Sebep tespit edildiğinde doktorunuz spersifik tedaviler önerebilecektir.
İdrar Kaçırma nasıl tedavi edilir?
İdrar kaçırma sebebi bir çok neden olabilir. Hekiminiz bu nedenleri göz önüne alıp size uygun bir tedavi planı yapacaktır. En çok yaygın olan iki tip idrar kaçırma vardır: Urge İnkontinans, Stres İnkontinans. Bu tiplerin tedavileri şu şekildedir.
1.Urge İnkontinans
Urge inkontinans acil idrar yapma isteği ile karakterize idrar kaçırmadır. Hastalar çoğunlukla tuvalete yetişemediklerinden yakınırlar. Bu duruma Aşırı Aktif Mesane Sendromu sebep olur. Mesane kaslarının fazla hassasiyeti sebep olur.
Aşırı Aktif Mesane Tedavisi
İlaç tedavisi mesane fonksiyonunu normale döndürmede çoğunlukla işe yaramaktadır. İlaç türüne hastanın ihtiyacına göre karar verilir. Hekiminiz düşük doz ile başlayıp ihtiyaç halinde dozu arttırabilir. Bu şekilde ilacın ne kadar işe yaradığını anlayabilir ve yan etki riskini azaltabilir. Hekiminiz size ilaçların etki ve yan etkileri hakkında bilgi verecektir.
Sık kullanılan ilaçlar şunlardır:
Antikolinerjik ilaçlar (bu ilaçlar kontrolsüz mesane kasılmalarını azaltır):
-
Oxybutynin (Üropan®)
-
Tolterodine (Detrusitol®)
-
Solifenacin (Vesicare®)
-
Fesoterodine (Toviaz®)
-
Darifenacin (Emselex®)
-
Trospium (Spasmex®)
Antidepresan tedavi – İmipramine (Tofranil)
Kişisel Önlemler:
-
Düzenli olarak mesanenizi boşaltın, özellikle fiziksel egzersiz öncesi
-
Aktivite öncesi çok fazla sıvı veya kafein alımında kaçının
-
Ağır kaldırmayın
-
Kegel egzersizi yapın. (Pelvik taban kaslarını güçlendiren egzersizler)
-
İşeme çizelgesi oluşturun. (ani sıkışmayı beklemeden belli saatlerde işemeye gidin)
Alet kullanılarak faydalanılan teknikler:
-
Vajinal koniler (Kadınlar için). Tampon görünümlü koniler vajinanın içine yerleştirilir. Pelvik kasları kasarak koni yerinde tutulmaya çalışılır. Kaslar güçlendikçe koni ağırlığı arttırılır.
-
Elektik stimülasyonu. Hafif elektrik stimülasyonları, pelvik taban kaslarının kasılmasını uyarmak için kullanılır. Aletler omurganın yanına implante edilebildiği gibi, üretra, vajina veya rektuma da konulabilir.
-
Biofeedback. Aletler kasılmaları güçlendirmek için kullanılır. Kegel egzersizini doğru yamayı öğretir.
Ameliyat. Cerrahi tedavi
Tedaviler yeteri kadar cevap vermiyor ise doktorunuz cerrahi tedaviler önerebilir.Cerrahi tedavilerin başlıca amaçları şunlardır:
-
Mesanenin depolama kapasitesini arttırmak (hidrodistansiyon)
-
Mesane kaslarının sinirsel uyarımını azaltmak. Mesane içine Botulinum toksini enjeksiyonu
-
Mesane sinirlerinin hassasiyetinin azaltılması (Nöromodülasyon)
2.Stres inkontinans
Stres inkontinans, gülme öksürme gibi mesane üzerindeki karın içi basıncı arttıran durumlarda ortaya çıkar. Tipik olarak az miktarda üretradan kaçak olur. Bir çok faktör söz konusu olabilir. Pelvik taban kaslarının zayıflığı, idrar tutmayı sağlayan sfinkter kasının zayıflığı veya sfinterin açılıp kapanmasıyla ilgili sorunlarda olabilir. Normal doğum yapmış kadınlarda görülme riski daha fazladır.
Stres İnkontinans Tedavisi
Yukarıda tarif edilen kişisel önlemler ve aletler hafif stres inkontinansı tedavi edebilir.
Dolgu materyalleri
Dolgu materyalleri üretranın (idrar yolunun) hemen yanına enjekte edilen maddelerdir. Üretranın uzunlamasına mesafesini arttırırlar ve idrar akımına karşı direnç oluştururlar. Kollajen bir dolgu ajanıdır, ancak bu girişimlerin başarı oranı çok sınırlıdır.
Cerrahi
Tedavilere yanıt alınamadığında cerrahi tedavi etkin bir seçenek olabilir. Son operasyon teknikleri oldukça hasta konforunu arttırmıştır.
Cerrahi tedaviler şunları amaçlar:
-
Üretra (İdrar yolu) direncinin arttırmak
-
Pelvik taban kaslarını sıklaştırmak
-
Üretradaki basıncı bir alet yardımıyla değiştirmek
-
Egzersiz ve günlük aktivitelerdeki idrar kaçağını minimuma indirmek
-
Cerrahi sonrası birkaç hafta içinde kişi normal hayatına dönebilir.
-
Uzun süreli sonuç almak
Kegel egzersizleri
Kegel egzersizleri ( Pelvik taban kasları egzersizleri) mesane, rahim ve bağırsakları destekleyen kasların güçlenmesini sağlar. Bu kasları güçlendirerek idrar kaçağı önlenebilir veya azaltılabilir.
Kegel egzersizleri nasıl yapılır?
İdrarınız yokken idrara çok sıkışıkmış gibi kendininzi sıkmanız şeklinde tarfilenebilir. Bunu yaparken bacaklarınızı ve karın kaslarınızı hareket ettirmemeniz gerekir. Her gün en az beş set halinde yapılması önerilir. Her seferinde kasılması ve beşe kadar sayıp gevşetilmesi şeklinde yapılmalıdır. Bu her sette 10 kez tekrarlanır.